یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در هر کسب‌وکاری، توانایی افراد در انجام کارها در قالب یک تیم است. کار تیمی یا کار گروهی ((Team Working فضایی را فراهم می‌کند که موجب دوستی و وفاداری اعضای گروه می‌شود. در چنین شرایطی انگیزه افراد در انجام کارها برای رسیدن به اهداف مشترک بیشتر می‌شود و مهارت‌های گوناگون افراد به طور هماهنگ و در یک راستا مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین برای موفقیت در کسب‌وکارها ساخت یک تیم خوب عاملی ضروری است.
ساخت یک تیم خوب در یک محیط کاری، نزدیکی فیزیکی افراد الزامی ندارد؛ بلکه آن‌چه اهمیت دارد، ایجاد روحیه کار تیمی است. حتا در بین کارکنانی از یک سازمان یا شرکت که به صورت دورکاری در حال فعالیت هستند، می‌توانیم روحیه کار تیمی را ایجاد کنیم؛ به شرط آن‌که با ویژگی‌ها و قوانین ساخت یک تیم خوب آشنایی داشته باشیم.
ویژگی‌های یک تیم کارآمد
پیش از اقدام برای ساخت یک تیم خوب در محیط کار، ابتدا باید با ویژگی‌های تیم‌های کاری موفق و کارآمد آشنا باشیم. با نگاهی به عملکرد چنین تیم‌هایی در انجام کارها به صورت گروهی و مدیریت مشکلات و بحران‌ها برخی ویژگی‌های کلی به صورت برجسته نمایان می‌شود. در ادامه این ویژگی‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.
ارتباطات قوی و موثر
روابط موثر بین فردی در کار تیمی جنبه‌ای حیاتی دارد. افراد در گروه‌های کاری باید بتوانند نظرات خود را در فضایی دوستانه به همکاران خود انتقال دهند. در این زمینه آشنایی با مهارت‌های کلامی و نوشتاری راهگشا است. آشنایی با این مهارت‌ها به افراد کمک می‌کند در موقعیت‌های تنش‌زا و سخت کاری، آرامش خود را حفظ کنند و نظرات و ایده‌های خود را با همکاران خود در میان بگذارند.
مدیریت بحران‌ها در ساخت یک تیم خوب
همواره در موقعیت‌های کاری مشکلات و بحران‌هایی پیش می‌آیند که مدیریت آن‌ها از ویژگی‌های یک تیم کاری موفق است. این بحران‌ها ممکن است از نوع اختلال در سیستم‌ها، بروز اشتباهات فردی یا عدم رضایت مشتریان باشند. در این مواقع افراد باید بتوانند با حفظ روحیه همدلی و به صورت گروهی، چاره‌اندیشی کنند و هر کدام قدمی مفید و موثر برای حل مشکل و مدیریت بحران بردارند.
تمرکز روی هدف مشترک
بدون شک هر یک از اعضای یک تیم موفق، به طور فردی انگیزه‌ها و اهدافی دارند؛ اما آن‌چه کار گروهی را از کار فردی مجزا می‌کند، وجود هدف مشترک است. تعیین و اعلام یک هدف مشترک برای اعضای تیم، نقطه آغاز یک حرکت جمعی است. این هدف باید به گونه‌ای باشد که اعضای گروه سهم خود را در رسیدن به آن بدانند و در ضمن هدفی دلخواه و مطلوب برای یکایک آن‌ها باشد.
تمرکز روی هدف مشترک باعث می‌شود، فعالیت‌های انفرادی افراد یک تیم، همچون کامل کردن قطعات یک پازل، موفقیتی دسته‌جمعی را برای آنان رقم بزند. هدف مشترک همچنین باید با استراتژی‌های کار تیمی همراه باشد تا کارها در بستر یک انضباط کاری گروهی انجام شود.
قوانین ساخت یک تیم خوب
ساخت یک تیم خوب از جهاتی مانند یک فعالیت فرهنگی است. شما باید بتوانید ارزش‌هایی را معین کنید که سرمایه‌گذاری روی آن‌ها مشارکت‌های تیمی را افزایش می‌دهد. این ارزش‌ها می‌توانند از انواع ارزش‌های مادی تا ارزش‌های اخلاقی و معنوی باشند. شما باید همچنین هدف جمعی، نقشه راه و انواع استراتژی‌های مفید را برای ساخت یک تیم خوب تعیین کنید و به کار بگیرید. در ادامه با بعضی قوانینی که در این راه به شما یاری می‌رسانند آشنا می‌شویم.
انتخاب و استخدام افراد کارآمد
ساخت یک تیم خوب با انتخاب افرادی ناکارآمد ممکن نیست. ساخت یک تیم خوب همچنین با گردآوردن افرادی ساکت و حرف‌گوش‌کن نیز میسر نمی‌شود. کارآمدی یک تیم، مبتنی بر نبوغ، خلاقیت‌های فردی و ریسک‌پذیری افراد آن تیم است. در واقع شما باید افرادی هوشمند و پر انرژی استخدام یا انتخاب کنید و در عین حال خلاقیت‌های فردی آنان را زیر چتر کار تیمی گرد آورید و راستایی مشترک به آن‌ها بدهید.
هدف مشترک؛ سنگ بنای تیم کاری موفق
پیشتر هدف مشترک را به عنوان یکی از ویژگی‌های تیم‌های کارآمد معرفی کردیم. در واقع هدف مشترک باعث ایجاد چشم‌اندازی مشترک برای اعضای تیم کاری می‌شود. هدف مشترک باید به گونه‌ای انتخاب و تعریف شود که در افراد تیم، برای کار تیمی، ایجاد انگیزه در تیم کند. هدف مشترک همچنین باید با برنامه عملیاتی مرتبط باشد؛ یعنی افراد ارتباط کارهای فردی خود را در رسیدن به این هدف مشترک بدانند.
اعتمادسازی عاملی برای هم‌گرایی
در ابتدای ایجاد و تشکیل یک تیم کاری نبودن اعتماد بین افراد، امری طبیعی است. اعتماد یک ویژگی است که با گذشت زمان و بر اساس عملکردهای متقابل شکل می‌گیرد. ایجاد روحیه دوستانه بین اعضای تیم برای پدید آمدن اعتماد بین افراد ضرورت دارد.
به یاد داشته باشید در هر کسب‌وکاری خواسته یا ناخواسته روحیه رقابت بین افراد وجود دارد. افراد یک تیم باید بدانند که در کار تیمی، به جای رقابت می‌توانند با همیاری بسیار زودتر به مقاصد خود دست یابند. چنین ادراکی بدون ایجاد فضایی دوستانه فراهم نمی‌آید. نقش مدیریت تیم نیز در این زمینه حیاتی است. برای مثال تشویق به صورت گروهی می‌تواند عاملی برای ادراک ضرورت و مزیت همدلی و همیاری به جای رقابت باشد.
ایجاد فرصت برای شکوفایی افراد
برای ساخت یک تیم خوب قرار نیست همه افراد را در یک سطح قرار بدهیم؛ بلکه قرار است به هر یک از افراد در زمینه کاری خودشان فرصتی برای شکوفایی استعدادهای فردی بدهیم. برای چنین کاری باید اجازه بدهیم تا افراد ایده‌های جدید را با شما و افراد تیم در میان بگذارند و در مورد کارآمدی یا ناکارآمدی بعضی فعالیت‌های گروه نظر بدهند.
تجربه تیم‌های کاری موفق نشان می‌دهد این تیم‌ها بخشی از زمان کاری را به انجام کارهایی در راستای علایق فردی اختصاص می‌دهند؛ چرا که این امر باعث ایجاد انگیزه و روحیه خلاقیت می‌شود. رشد استعدادهای فردی و بروز ایده‌های خلاقانه، گاه موجب می‌شود، یک کسب‌وکار یا تیم کاری، قدمی بسیار بزرگ به سوی اهداف خود بردارد.
مشخص‌بودن شرح وظایف در ساخت یک تیم خوب
برای ساخت یک تیم خوب علاوه بر ویژگی‌های مشترک، مانند هدف، ویژگی‌های کار انفرادی نیز باید تعریف و مشخص شود. اعضای یک تیم بدون آگاهی از وظایف فردی خود نمی‌توانند کارآیی مناسبی داشته باشند. بدون شرح وظایف فردی و قوانین سازمانی، حفظ نظم کاری، امری ناممکن است.
شرح وظایف اعضا باید به صورتی واضح، به صورت ضوابط کاری تدوین و ثبت شود؛ به ویژه که گنگ بودن شرح مسئولیت‌ها ممکن است باعث به وجود آمدن برخوردهای نامناسب و ایجاد دلخوری بین اعضای تیم شود. مکتوب‌بودن شرح وظایف کاری به ویژه از این بابت اهمیت دارد که هر از گاهی ممکن است عضوی جدید به اعضای تیم اضافه شود. در چنین شرایطی اعضای جدید به راحتی می‌توانند با مراجعه به سند مکتوب، با وظایف کاری خود آشنا شوند.
نقش مدیریت در ساخت یک تیم خوب
ارتباط بین اعضای تیم با مدیر یا گروه مدیران از مهم‌ترین مسایل در ساخت و هدایت یک تیم کارآمد است. مدیریت تیم باید از وظایف افراد و میزان رضایت آن‌ها از فرآیند اجرای کار آگاه باشد. یک مدیر موفق کسی است که شنیدن و ادراک نظرات و مسایل مربوط به اعضا را بر کنترل و سخنرانی برای اعضا مقدم می‌داند. مدیر موفق به هنگام بروز بحران کاری، گروه را به حال خود رها نمی‌کند و به یاری اعضا می‌آید. مدیران موفق همچنین به جای ابراز جملات ناامیدکننده به وقت بروز مشکل، آن را به کمک اعضای تیم حل می‌کنند.
بهبود مهارت‌های فردی
ساخت یک تیم خوب حاصل روی هم گذاشتن انرژی، هوش و مهارت‌های فردی اعضای تیم است؛ به همین دلیل بهبود مهارت‌های فردی اعضا موجب افزایش کارآمدی تیم می‌شود. مهارت‌های فردی اعضا به دو روش ارتقا می‌یابد؛ نخستین روش، آموزش‌های فردی و گروهی است و روش دوم، بهبود مهارت‌های فردی از طریق تعامل و همکاری با اعضا و آموختن از آنان در فرآیندهای کاری است.
نقش تشویق و قدردانی در ساخت یک تیم خوب
به طور کلی در نظر گرفتن هرگونه تشویق و پاداش برای اعضای تیم، باعث تقویت ساختار گروهی آن می‌شود. تشویق گروهی در مواقع بروز موفقیت‌ها باعث تقویت حس همدلی بین اعضای گروه می‌شود و آنان را به همیاری بیشتر امیدوار و دعوت می‌کند.
ساخت یک تیم خوب یک فرآیند زمان‌بر است
ساخت یک تیم خوب و کارآمد تنها با کنار هم آمدن تعدادی افراد در یک زمینه کاری مشخص ممکن نمی‌شود. ساخت یک تیم خوب، پروسه‌ای است که مراحلی دارد و هدفی را که رسیدن به شرایط آرمانی کار گروهی است، دنبال می‌کند. در طول این مسیر گاهی با شکست یا شرایطی ناامیدکننده روبرو می‌شوید؛ با این‌حال تجربه نشان داده است، اگر برای تعیین اهداف، وظایف افراد و فعالیت‌ها وقت گذاشته باشید، موفقیت تیم کاری شما امری ممکن و حتمی است.
برای ساخت تیم خوب و کارآمد ابتدا تعریف خود را از بهتر بودن مشخص کنید. سپس با تعیین هدف مشترک، تمامی اعضا را برای رشد و بهتر شدن فرآیندهای کاری تشویق و هدایت کنید. به یاد داشته باشید تمامی قوانینی که برای ساخت یک تیم خوب ارائه کردیم، در ساخت تیم‌های مجازی و در شرایط دورکاری نیز کارکرد دارند. همچنین یک تیم خوب، تیمی است که در تعامل‌های اجتماعی اعضا بیرون از فضای کاری نیز همان روحیه دوستی، احترام متقابل و همدلی را حفظ کند.
مقالات پیشنهادی:
بدون دیدگاه